Rzeczy, o których warto pomyśleć przed przylotem do Australii opisałem w innym poście. Tutaj skupię się na kwestiach, które powinieneś załatwić po przyjeździe do Australii. Tak wiem, po wylądowaniu zapewne już myślami jesteś na plaży lub robisz sobie zdjęcie z misiem koala. Poświęć jednak trochę czasu na załatwienie poniższych rzeczy a unikniesz kłopotów, straty czasu i pieniędzy. Siłą rzeczy skupiam się tutaj na Brisbane, aczkolwiek w innych miastach będzie tak samo lub podobnie.
Wiza
Spis treści
Bez wizy nie wpuszczą Cę do samolotu, Jeśli jeszcze nie masz wizy lub nie wiesz o jaką się starać skontaktuj się z nami.
Telefon (karta SIM)
W Australii mamy 3 operatorów komórkowych – Telstra, Optus oraz Vodafone, oraz dziesiątki resellerów. Telstra ma największy zasięg i jest najdroższa, Optus tańszy od telstry ale ma mniejszy zasięg, Vodafone – cóż, poza dużymi miastami korzysta z sieci Optus jako roaming. Resellerzy zwykle wychodzą taniej. Na lotnisku przy wyjściu stoiska mają bodajże Vodafon i Optus. Można się pokusić aby wziąść od nich pre-paida i od razu zarejestrować aby mieć od razu numer konkaktowy w Australii. Numer można później bez problemu przenieść do innej sieci.
Transport z lotniska
Z lotniska do centrum miasta i do Gold Coast jeżdzi pociąg (szczegóły tutaj). Najlepiej jest od razu wykupić na stacji kolejowej lub w punkcie informacyjnym tzw „Go Card”. Karta z której się korzysta zamiast papierowych biletów (szczegóły tutaj). Kartę będzie można później wykorzystywać w całym transporcie publicznym w Brisbane i okolicach. Alternatywnie można skorzystać z taksówki, przyjaciół lub znajomych.
Pierwsza noc
Dobrze jest zorganizować nocleg przed przylotem, a nie szukać dopiero na miejscu, szczególnie, że niektóre loty przylatują późnym wieczorem. Po 30+ godzinach podróży zwykle człowiek nie ma siły na szukanie noclegu a jedyne o czym marzy to aby odpocząć. Dla osób które przylatują na wizę studencką i korzystają z zakwaterowania oferowanego przez szkołę zwykle jest opcja „meet and greet”, gdzie mamy kierowcę czekającego na lotnisku, który zawiezie do mieszkania. Jeśli oraganizujesz lokum na własną rękę – w zależności od budżetu oraz oczekiwań opcje to:
- hotel lub motel – wpisz w google „hotel brisbane” i szukaj co ci najbardziej odpowiada. W Bribane są chyba setki hoteli i moteli.
- Schronisko młodzieżowe, tzw „backpackers” – wpisz w google „backpackers brisbane” – najwięcej schronisk znajduje się w centrum miasta.
- Home stay – dla osób na wizie studenckiej zwykle organizowane przez szkołę. Mieszkanie u australijskiej rodziny. Wynajmują pokój we własnym domu, często odbierają studenta z lotniska. Szkoły sprawdzają zanim zaoferują kogoś jako gospodarza do home stay. Ta opcja jest raczej długotermionowa- nie tylko na pierwszą noc. Jęśli gospodarz okaże się niakompatybilny szkoła zwykle umożliwia zmianę.
- Couchsurfing – dla otwartych na wyzwania.
W Brisbane dostępne są yellowcab tel 131924, Black and White Cabs tel 133222 oraz Uber
Transport publiczny
W Brisbane nazywa się translink. Najlepiej wykupić tzw „Go Card” (elektroniczny bilet). Nie trzeba go rejestrować. Plastikowa karta którą się przykłada do czytnika każdorazowo przy wejściu na stację kolejową do autobusu lub na statek oraz przy wyjściu. Opłaty są naliczane za ilość stref, przez które się jechało / płynęło. Bardzo ważne aby zarejestrować wyjście, inaczej opłata zostanie naliczona za podróż do końca trasy. Go card można nabyć na stacjach kolejowych oraz w „newsagent”. Lokalizacje tutaj. Najlepiej zainstalować na telefonie aplikację translink – można wyszukiwać jak dostać się z punktu A do B. Osoby, które są na wizie studenckiej mają zwykle prawo do zniżek (wyjątek uczący się angielskiego). Dostępny jest również darmowy statek pływający po rzece Brisbane codziennie od 6 rano do północy – tzw „CityHopper” (Szczegóły tutaj.) oraz darmowe autobusy jeżdżące w kółko po centrum (szczegóły tutaj)
Rowerem po mieście
- Można wypożyczyć żółty rower stojący na ulicy. Pierwsze pół godziny jazdy jest darmowe. Aby móc kożystać z rowera należy użyć karty „Go Card” lub zdobyć CityCycle card. Szczegóły tutaj.
- Własny rower. W mieście jest bardzo dużo ścieżek rowerowych. Rower można nawet zabrać do pociągu (poza godzinami szczytu). Jest wiele sklepów z rowerami, można również kupić nowy w dużych sieciach handlowych (K-mart, Big W). Gumtree się kłania jeśli chodzi o rowery używane.
Darmowy internet
- Po pierwsze – na lotnisku jest darmowy internet, więc zaraz po wylądowaniu mozna skontaktować się ze światem. (limit na download)
- Brisbane city council udostępnia darmowy internet w bibliotekach publicznych, parkach oraz centrum miasta (szczegóły tutaj). W bibliotekach można również skorzystać z komputera podłączonego do internetu.
- McDonald’s oferuje darmowy internet w swoich restauracjach (limit na download)
- Sporo kafejek, hoteli oraz moteli oferuje internet dla swoich klientów.
Wynajem domu
Mieszkania i pokoje do wynajęcia można znaleźć na:
- https://www.gumtree.com.au/
- https://www.realestate.com.au/rent
- Agencje wynajmu mieszkań.
- Grupy na facebook
- Ogłoszenia w prasie lokalnej (courier mail – najlepiej sprawdzać w sobotnim wydaniu)
- Tablice z ogłoszeniami w szkole
Za wynajem zwykle pobierana jest opłata za 2 tygodnie z góry oraz kaucja za kolejne co najmniej 2 tygodnie. Jeśli podpisujesz umowę na dłuższy temin miej na uwadze, że zerwanie umowy może wiązać się ze sporymi kosztami a jesli najemca nie znajdzie nikogo na twoje miejsce możesz być zmuszony do płacenia nawet jesli nie mieszkasz. Kwestie najmu są regulowane w Queensland przez Residential Tenancies Authority.
Australijskie prawo jazdy
W Australii osoby na wizie tymczasowej mogą jeździć na zagranicznym prawie jazdy (edycja za komentzrzem na FB: pod warukiem, że jest ono po angielsku. Jeśli nie jest po angielsku należy posiadać tzw. międzynarodowe prawo jazdy lub tłumaczenie na angielski, wraz z oryginałem rzecz jasna. Tłumaczenie musi być wykonane przez tłumacza przysięgłego lub rejestrowanego przez NAATI.) Osobiście sporo czasu jeździłem na polskim prawie jazdy po Queensland. Policja nigdy nie miała uwag. Raz jak pokazałem książeczkę zwaną „międzynarodowym prawem jazdy” spojrzeli na mnie jakbym się z choinki urwał. Cóż strzeżonego Pan Bóg strzeże – zróbcie sobie międzynarodowe prawo jazdy – zawsze dodatkowy papier w przypadku walki z wiatrakami.
Korzystnie jest wyobić sobie lokalne prawo jazdy gdyż jest ono traktowane jako dokument tożsamości. Każdy stan ma swoje własne zasady. W Brisbane prawo jazdy można wyrobić w lokalnym urzędzie transportu. Osoby które mają prawo jazdy ponad 5 lat mogą uzyskać lokalne prawko bez żadnych testów. Jeśli poniżej 5 lat mogą dostać Learners licence. Szczegóły tutaj.
Kupno oraz rejestracja samochodu
Aby zarejstrować samochód w Queensland musi on dostać certyfikat „Roadworthy”. Jeśli kupujesz używany samochód bez rejestracji, pamiętaj, że koniecznym będzie wizyta u mechanika celem uzyskania certyfikatu. Może się okazać, ze kosz koniecznych napraw będzie dosyć spory. Samochód rejestruje się w urzędzie transportu (szczegóły tutaj). Samochody w Brisbane można kupić:
- u dilerów – nowe jak również używane, dają roadworthy (poszukaj dilerów w google)
- w komisie – zwykle dają roadworthy, muszą również dać gwarancję (jest kilka na moorooka, chermside, underwood)
- Na aukcji – samochody są sprzedawane „as is” bez roadworthy. Mannheim, Southise Auto Ausctions, City Motor Auction
- Gumtre
- Carsales
- Carsguide
Ubezpieczenie samochodu
- CTP (obowiązkowe) – Część opłat za rejestrację samochodu idzie na obowiązkowe ubezpieczenie CTP (Compulsory Third Party). Pokrywa ono jedynie koszty leczenia osoby poszkodowanej w wypadku z twojej winy. Absolutnie nie pokrowa ono kosztów naprawy.
- Third Party Property – Jeśli wypadek z twojej winy, ubezpieczenie to pokrywa koszty naprawy samochodu poszkodowanej osoby, lecz nie pokrywa naprawy twojego pojazdu. Jeśli wypadek nie z twojej winy – sam musisz nękać sprawcę o zwrot kosztów. Jeśli jest ubezpieczony, pół biedy, jeśli nie jest – masz problem…
- Comprehensive – jeśli wypadek z twojej winy – pokrywa koszty naprawy samochodu poszkodowanego oraz twojego. Jeśli wypadek nie z twojej winy – ubezpieczalnia załatwi wszystkie formalności za Ciebie i będzie nękać sprawcę.
Pomoc drogowa
W Queensland bezkonkurencyjny wydaje się być RACQ. Za roczną opłatę w wysokości około 100 dolarów masz spokój ducha jeśli ci zabraknie paliwa, złapiesz gumę lub samochód odmówi posłuszeństwa. Szczegóły tutaj.
Konto w Banku
Konto można otworzyć jeszcze przed przylotem do Australii, na miejscu trzeba będzie przejść się do oddziału banku i pokazać wymagane dokumenty. Największe banki to CBA, Westpac, ANZ, NAB.
Transfer środków na konto w Australijskim banku
Międzynarodowe przelewy bankowe są horrendalnie drogie. Płaci się za obsługę banku wysyłającego pieniądze, banków pośredniczących, banku przyjmującego pieniądze oraz za prowizję za przewalutowanie. Warto jest rozważyć skorzystanie z instytucji pozabankowych takich jak Transferwise.
Wypłata gotówki w Australii
Poza bankomatami gotówkę można wypłacać również w miejscach gdzie można zapłacić kartą. Jest to tzw „Cash Out”. Można poprosić w sklepie przy kasie o wypłatę gotówki. Kasjer wyjmie gotówkę z kasy i poda razem z paragonem. Za ten rodzaj wypłaty nie jest pobierana prowizja za wypłatę jak w przypadku korzystania z bankomatu innego banku.
Kupno domu w Australii
Osoby posiadające wizę stałego pobytu nie mają ograniczeń jeśli chodzi o kupno domu, banki również nie widzą problemów z udzieleniem kredytu. Osoby na wizach tymczasowych natomiast aby móc zakupić dom w Australii muszą uzyskać zgodę FIRB.
Konto emerytalne
Superannuation account (tzw „Super”). Jeśli pracujesz na podstawie umowy o pracę pracodawca ma obowiązek odprowadzać ustawowo ustaloną kwotę na twoje konto emerytalne. Dobrze jest wybrać fundusz emerytalny i założyć konto emerytalne przed podjęciem pracy oraz każdorazowo podawać pracodawcy dane tojego funduszu emerytalnego. Jeśli nie podasz funduszu pracodawca utworzy ci nowe konto u tego z którym współpracuje. Możesz skończyć z kilkoma funduszami jeśli zmienisz pracodawcę kilka razy. Każdy fundusz pobiera opłaty za prowadzenie konta, więc może się okazać, że opłaty będą wyższe niż składki. Jeśli masz kilka funduszy i chcesz skonsolidować, możesz wysłać wniosek o transfer środków do innego funduszu.
Numer identyfikacji podatkowej
Osoby które mają pozwolenie na pracę i zamierzają podjąć pracę muszą zdobyć osobisty numer identyfikacji podatkowej TFN (Tax File Number). Można go wyrobić online tutaj.
Założenie firmy w Australii na potrzeby wypłaty
Szczególnie przy pracach remontowych, budowlanych oraz usługach typu sprzątanie pracodawcy wolą zatrudniać „na ABN” zamiast dawać umowę o pracę. Należy wtedy zarejestrować własną działalność jako „sole trader” i zdobyć numer identyfikacji podatkowej jako firma ABN (Australian Business Number). Można go wyrobić online tutaj. Pracodawca płaci wtedy na podstawie faktury jaką wystawisz za usługi. Najlepiej przedyskutuj z księgowym czy sole trader to najlepsza opcja dla ciebie. Pamiętaj, że jako sole trader musisz sam płacić podatki i składać zeznania do urzędu w odpowiednich terminach.
Jak szukać pracy w Australii
Obszerny artykuł tutaj.
Życiorys Australijski
Różni się znacząco od polskiego. Griffith University poświęciło tematowi sporo miejsca na ich stronie internetowej. Szczegóły tutaj. Rozsądnym wydaje się skorzystanie z usług osoby / firmy, która trudni się pisaniem CV.
White Card „construction induction”
Jest to dokument potwierdzający, ze odbyłeś podstawowy kurs BHP upoważniający cię do podjęcia pracy w szeroko pojętej branży budowlanej. White Card jest wymagana jeśli będziesz pracować przy remontach, konstrukcji, budowie, zwykle również przy sprzątaniu. W restauracjach mogą również zażyczyć okazania karty. Można ją zdobyć online. Wpisz w google „white card”.
Kurs RSA
Responsible Service of Alcohol. Dla osób które chcą pracować w lokalach gdzie podają alkohol. Kurs online. Wpisz w google „RSA” i wybierz kurs, który ci odpowiada.
Toalety
W Australii toalety publiczne znajdują się w parkach, centrach handlowych, na stacjach benzynowych i są bezpłatne. Zwykle nie ma problemu aby skorzystać z toalety w restauracji, nawet jeśli się nie korzysta z usług lokalu. Jeśli toaleta jest zamknięta należy ładnie poprosić o klucz kogoś z obsługi lokalu. Jest kilka aplikacji na telefon. Wpisz „toilet finder Australia” w play store.
Oparzenia słoneczne
Ze słońcem żartów w Australii nie ma. Najlepiej jest ubierać się od stóp do głów, ale nie po to ludzie tutaj przylatują. Krem przeciwko opalaniu factor 30+ i smarowanie kilka razy dziennie ładnie proszę. Nie opalamy się w południe, należy pić sporo wody. Wodopoje są na każdym kroku.
Dopiszcie proszę w komentarzu jeśli coś pominąłem.
Bardzo Dziekuje za info ktore napewno mi sie przydadza szkoda ze nie ma nic o Sydney
Pozdrawiam
Tez chciałabym dowiedzieć się tych samych rzeczy o Sydney. I o wizycie w urzędzie po wylądowaniu. Pozdrawiam.
Fajny poradnik ale trochę skrócony, można by go lekko rozwinąć poszczególne tematy. Przede wszystkim brakuje mi informacji na temat licencji na wózki widłowe LF, LO. Opisujecie tu tylko white card dla budownictwa i rsa dla barów/restauracji a zupełnie pomijacie licencje do pracy w magazynach, hurtowniach, dużych sklepach, i przy załadunku, rozładunku ciężarówek. Posiadając te kwalifikacje jest łatwiej znaleść pracę w magazynie i otrzymać wyższe wynagrodzenie niż zwykły „wykładowca chemii”. Zwykły magazunowy to ok $21-$25 na godzinę a widłowy z 1-2 letnim doświadczeniem to już $30-$35/h w zależności od firmy.
Prawda – temat rzeka – można by ksiażkę napisać 🙂